Jak wyregulować amortyzator w rowerze?

Amortyzator to niepozorny, ale niezwykle ważny element każdego roweru górskiego. To właśnie on odpowiada za pochłanianie drgań i wstrząsów, jakie towarzyszą jeździe po kamienistych ścieżkach, wystających korzeniach czy stromych zjazdach. Jego obecność znacząco podnosi komfort, odciąża nadgarstki i stawy, a jednocześnie zwiększa kontrolę nad rowerem w trudnym terenie. Aby jednak zawieszenie działało naprawdę skutecznie, konieczna jest jego odpowiednia regulacja. Jak się za to zabrać i o czym warto pamiętać, by w pełni wykorzystać potencjał amortyzatora?

Regulacja amortyzatora rowerowego – dlaczego jest to tak ważne?

Nawet najlepszej jakości rower nie jest w stanie zapewnić komfortowej i bezpiecznej jazdy, jeśli jego amortyzacja nie zostanie odpowiednio dostosowana do stylu jazdy, wagi rowerzysty czy rodzaju terenu. Elementy te pełnią wiele istotnych funkcji w jednośladzie, gwarantując przede wszystkim:

bezpieczeństwo i utrzymanie kontaktu z podłożem, nawet w bardzo trudnym terenie;
komfort jazdy i tłumienie drgań, które bez amortyzatora przenoszone byłyby na ręce i ramiona rowerzysty;
mniejsze zmęczenie dzięki płynnej pracy zawieszenia;
ochronę roweru i rowerzysty poprzez amortyzację uderzeń.

Amortyzatory rowerowe przednie i tylne – od czego zacząć regulację?

Regulację zawieszenia należy rozpocząć od ustawienia SAG-u, czyli wstępnego ugięcia amortyzatora pod wpływem ciężaru rowerzysty i jego wyposażenia. To absolutna podstawa – jeśli SAG jest źle dobrany, kolejne kroki nie mają sensu. Przeważnie SAG podaje się w procentach, które informują o tym, jak bardzo zmienia się położenie amortyzatora pod względem ciężaru rowerzysty.

Jak ustawić SAG krok po kroku?

Załóż cały swój ekwipunek (kask, plecak, bukłak z wodą, który zwykle zabierasz ze sobą w trasę.
Ustaw wszystkie pokrętła regulacyjne na zero, czyli przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, tak aby były na najniższym możliwym poziomie.
Wsiądź na rower i oprzyj się na pedałach (nie siadaj). Oprzyj swoją masę na pedałach i sprawdź, jak mocno ugina się zawieszenie roweru.
Zmierz ugięcie zawieszenia, korzystając w tym celu z miarki lub znaczników na amortyzatorze.
Oblicz procent SAG-u, czyli podziel zaobserwowane ugięcie przez pełen skok amortyzatora, a całość pomnóż przez 100%.
Skoryguj ustawienie – dodaj lub upuść powietrze w amortyzatorze powietrznym, ewentualnie wyreguluj sprężynę w przypadku wersji sprężynowej.

Pamiętaj, że regulacja SAG jest prostsza z pomocą drugiej osoby – pomiar i dostosowanie będą wtedy bardziej precyzyjne.

A ile powinien wynosić SAG? Wartości te zależą przede wszystkim od stylu jazdy i rodzaju roweru:

MTB XC: 10–20% skoku zawieszenia (bardziej twarde ustawienia);
Trail / Enduro / Downhill: 20–30%, a czasem nawet 35% z tyłu;
przykład konfiguracji Enduro: 25% przód / 30% tył.

Nie traktuj jednak powyższych wartości jak świętości. Testuj i dostosowuj różne warianty do swoich preferencji oraz warunków na trasie.

Regulacja amortyzatora rowerowego a tłumienie kompresji (rebound)

Kolejnym krokiem po ustawieniu SAG-u jest określenie tłumienia odbicia (rebound). Jest to parametr określający, jak szybko amortyzator wraca do pozycji wyjściowej po ugięciu. Zbyt szybki rebound sprawia, że koło może „odbijać się” od podłoża, tracąc przyczepność, natomiast zbyt wolny spowoduje, że amortyzator nie będzie „nadążać” za kolejnymi nierównościami, co pogarsza płynność jazdy.

Jak ustawić tłumienie odbicia?

Znajdź pokrętło rebound, które zazwyczaj znajduje się na dole prawej lagi amortyzatora.
Zacznij od ustawienia pośrodku skali.
Testuj ustawienie na trasie. Jeśli zawieszenie wraca za szybko (rower podskakuje), przykręć tłumienie. Jeśli za wolno (koło się „klei”), odkręć.

Ustawienie tego parametru jest bardzo indywidualne. Dopasuj je do swojego stylu jazdy, nie kierując się sztywnymi regułami.

Regulacja przedniego i tylnego amortyzatora – różnice

Regulacja amortyzatora przedniego i tylnego nie musi wyglądać tak samo. Wręcz przeciwnie, warto regulować je niezależnie od siebie. Amortyzator przedni odpowiada za precyzyjne prowadzenie i szybką reakcję na nierówności, dlatego ustawia się go zwykle twardziej, z niższym SAG-iem (ok. 15–20%) i szybszym odbiciem (rebound), by koło szybko wracało do kontaktu z podłożem. Z kolei tylny amortyzator ma lepiej pochłaniać większe uderzenia i poprawiać stabilność, dlatego dopuszcza się większy SAG (25–30%) i wolniejsze odbicie, co zapobiega podskakiwaniu koła i zwiększa przyczepność. Zbyt podobne ustawienie obu amortyzatorów może pogorszyć prowadzenie – dobrze zestrojony przód i tył zapewniają lepszą kontrolę, komfort i efektywność jazdy, szczególnie w terenie.

Jak dbać o amortyzatory rowerowe?

Regularna konserwacja amortyzatorów jest niezbędna do sprawnego działania zawieszenia. W związku z tym staraj się:

sprawdzać ciśnienie (w amortyzatorach powietrznych) co kilka tygodni;
czyść lagi po każdej jeździe, ponieważ błoto i piasek przyspieszają zużycie uszczelek;
smarować uszczelki dedykowanym smarem do amortyzatorów rowerowych, aby poprawić płynność ich pracy;
serwisować amortyzatory zgodnie z zaleceniami producenta – zwykle co 50–100 godzin jazdy.